İsveç’in Coğrafi Konumu ve Özellikleri
İsveç dilinde Sverige olarak orijinalliğini bulan İsveç, resmi olarak ise İsveç Krallığı (Konungariket Sverige) şeklinde bilinmektedir. Coğrafi konumu, Kuzey Avrupa’ daki İskandinavya yarımadasında yer alması ile açıklanmaktadır. İsveç ülkesinin sınır komşuları, batıdan ve kuzeyden Norveç, doğudan ise Finlandiya’ dır. İsveç, sınır komşularının yanı sıra, güneyinde bulunan ve Öresund Köprüsü diye bilinen geçit ile Danimarka’ ya uzanmış durumdadır.
İsveç, yüz ölçümü olarak yaklaşık 450.000 km²’dir. Bu özelliği ile İsveç, Avrupa Birliği ülkelerinin arasındaki, yüz ölçümü bakımından en büyük olan üçüncü ülke ünvanına sahiptir.
İsveç ülkesinin toplam nüfusu, yaklaşık olarak 10 milyon civarındadır. Nüfus yoğunluğu ise kilometre kare başına 20 civarında insan düşmesi ile ifade edilmektedir. Fakat, bu noktada belirtilmesi gereken bilgi ise nüfus yoğunluğunun ülkenin güneyine inildikçe belirgin bir şekilde artıyor oluşudur.
İsveç halkının yaklaşık % 85′ i, kentsel alanlarda yaşamaktadırlar. İsveç’ in başkenti, aynı zamanda İsveç’ in de en büyük kenti olan Stokholm’ dür. Stokholm’ ün nüfusu ise 1.3 milyon insanın merkezde ve kalanların da kırsalda yaşadığı bilgisi ışığında, yaklaşık 2 milyon insan şeklinde ifade edilebilmektedir. İsveç’ in diğer büyük şehirleri ise ikinci en büyük kent olan Göteborg ve ardından gelen Malmö’ dür.
İsveç’ in siyasal hayatı ise gerginliklerden uzak ve modern bir yönetim anlayışını bünyesinde barındırmaktadır. Meclis sistemine sahip ve meşruti monarşi ile yönetilen bir ülke olan İsveç, ekonomi bakımından da oldukça gelişmiş bir ülke durumundadır. Buna bağlı olarak, The Economist’ in Demokrasi İndeksi’ ne göre, bu grafikte birinci sırada olan İsveç, Birleşmiş Milletler’ in İnsani Gelişme Endeksi’ ne göre de tüm listenin yedinci sırasındadır. Bu bilgilere ek olarak, İsveç’ in 1 Ocak 1995 tarihinden itibaren, bir Avrupa Birliği ülkesi olduğu verisi de ortaya konulmaktadır.
İsveç, tarihi olarak da oldukça ilginç bir geçmiş barındırmaktadır. Ortaçağ’ dan bu yana bağımsız ve tek bir ülke olan İsveç, modern anlamda merkezi yönetim sistemi ile ilk olarak 16. yüzyılda tanışmıştır. Dönemin kralı Gustav Vasa, bu anlamda önemli bir kişidir. 17. yüzyılda genişleyen ülkenin ana amacı ise İsveç İmparatorluğu’ nu kurmak şeklinde belirtilmektedir. Buna rağmen, İskandinavya toprakları dışında, fethedilmiş olan yerlerin çok büyük bir bölümü, 18. ve 19. yüzyıllarda elden çıkarılmış ya da kaybedilmiştir. Örneğin günümüzde, İsveç’ in Finlandiya topraklarında bırakmak zorunda kaldığı doğu bölümü, 1809 yılında Rusya tarafından ele geçirilmiştir. 1814 yılında gerçekleşen savaş ise İsveç’ in girdiği son savaş özelliğindedir. Bu savaşın çıkış sebebi ise İsveç’ in batı komşusu olan Norveç’ i, tek bir ülke olarak birleştirmek amacı ile yaptığı davranışlardır. İsveç’ in girdiği 1814 tarihli son savaştan bu yana İsveç, tarafsızlık ve barış politikası güderek, ortaya çıkan hiçbir savaşa girmemiş ve sakin bir dış ilişkiler politikası izlemiştir.
İsveç, bulunduğu enlem itibariyle Sibirya ile aynı enlemde yer almaktadır. Fakat buna rağmen, iklim olarak ılıman ve nispeten daha yumuşak bir iklime sahiptir. İsveç’ te, yıl boyunca dört mevsim belirgin şekilde yaşanırken, yumuşak hava olayları da rahatlıkla görülebilmektedir. Kuzey ülkesi İsveç, coğrafi yapısından kaynaklı olarak, üç farklı iklim kuşağına ayrılmaktadır. Güney kısımlarındaki bölgede okyanus iklimi, orta kısımda nemli karasal iklim ve kuzey kısımdaki subarktik iklim, bu iklim kuşaklarını işaret etmektedir. Çok ilginç bir özelliğe sahip olan İsveç, kendi ile aynı enlemde yer alan, hatta bazen enlem olarak kendinden daha aşağıda bulunan yerleşim yerlerinden daha ılıman ve daha yumuşak bir havaya sahiptir.
Günümüzde İsveç, parlamenter monarşi ile yönetilen bir ülke durumundadır. Kral XVI. Karl Gustaf, temsili olarak ülkenin başında olmasına rağmen, resmi anlamda çok fazla yetkiye sahip değildir. Her ne kadar ülkede bir monarşik simge ve yönetim anlayışı olsa da, çoğu araştırmada İsveç’ İn oldukça demokratik bir ülke olduğu görülebilmektedir.
Kaynakça:
http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0sve%C3%A7
Yazar: Baran Akçok
Merhabalar 15 Mayıs 2016 tarihli bu bilgi verici yazımızı FİLİZ TOKGÖZ yazarımız Bilgi Ustamız sitemizde, İsveç’in Coğrafi Konumu ve Özellikleri başlıklı konu hakkında bilgi ve tecrübelerini bizlerle paylaştı kendisine teşekkür ederiz.
0 yorum:
Yorum Gönder