Bilgi Ustamız

Çinlilerin Avrupalı sömürgecileri ülke sınırlarından atmak amacıyla başlattığı harekettir. Avrupa’ nın elindeki ticaretin hızla gelişmesi Çin ‘de büyük tedirginliğe yol açmıştır. Ayrıca Avrupalılar ‘ın 1897 ‘de Almanya ‘nın Kiyaşovu; 1898 ‘de Rusya’ nın Port Arthuru ve İngiltere ‘nin Weihai-weiyi işgal etmesi, Kuzey Çin ‘de büyük öfkeye ve kargaşaya neden olmuştur. 1900 yılında başlayan ayaklanmanın amacı, Çinde faaliyet gösteren bütün yabancıları ülkeden çıkartmaktır; ayrıca “Boxer” ayaklanması devlet tarafından da desteklenmiştir. 1900 yılında tarihe Boxer ayaklanması olarak kazınan bu ayaklanma, Çindeki bütün yabancıları Ülkeden atamayı amaçlayan köylü ayaklanmasıdır.

Elçiler, Elçilik görevlileri aileler ve yüzlerce Hristiyan Elçilik binalarında ve Kiliselerde, mabetlerde mahsur kaldılar, çıkamadılar çıktıkları zaman ölüm korkusuyla karşı karşıya kaldılar. Bu yüzden çıkmaya cesaret edemediler.19 Haziran da Alman elçisi öldürüldü, elçilik binası kuşatıldı. Bu olay sonrası artık ayaklanmaya bir dur denilmesi gerektiği fikri Avrupalı devletler arasında hızla yayılmaya başlandı. Kendi ülke vatandaşlarını ve iş yerlerinde çalışan işçilerini korumaları gerektiğinin farkına vardılar. Hristiyanlık kurumlarına, misyonerlere ve yabancı denetiminde çalışan işçilere yönelik şiddetli saldırılar başladı ve Avrupalı sömürgeci devletler vatandaşlarını korumak için çeşitli tedbirler almak zorunda kaldılar. Almanlar Çine kuvvet göndererek öldürülen elçilerinin intikamını almak için sert ve anlamsız girişimlerde bulundular. Ayaklanma 7 Eylül 1901’ de sona ermiştir.

Avrupalı sömürgeci devletler, Boxer isyanını bastırabilmek için çok sert yöntemlere başvurmuşlardır. Bu durum karşısında Çinli gençler arasında Milliyetçilik düşüncesi gelişmeye ve güçlenmeye başlamıştır. Sun Yatsen, milliyetçi çinliler’in başına geçti. Ayaklanma ve ayaklanmanın bastırılması sırasında binlerce asi, yabancı ve sıradan Çinli hayatını kaybetmiştir. Ayaklanma ve ayaklanmanın bastırılması sırasında binlerce asi, yabancı ve sıradan Çinli hayatını kaybetmiştir. Çin’ in Batıya karşı silahlı mücadelesi başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Nedenleri ise; bilinçsiz dağınık bir direnme ve bağnazca saldırı Avrupa karşısında tutunamadı.

Yazar: Hamza Hatipoğlu

    





Merhabalar 19 Mayıs 2016 tarihli bu bilgi verici yazımızı BOĞAÇHAN KAVAK yazarımız Bilgi Ustamız sitemizde, Boxer Ayaklanması (1900) başlıklı konu hakkında bilgi ve tecrübelerini bizlerle paylaştı kendisine teşekkür ederiz.