Bilgi Ustamız

Keler balıkları; Rajiformes, takımındaki (üç familya Rojoidea ile beraber), büyük bir üst familyayı oluştururlar. Gerçek keler balıkları veya Rejidae en büyük familyada 120'den fazla farklı tür vardır. Rajoids, boyları 25 cm ile 2.1 m ve aynı şekilde büyüyerek ağırlıkları 90 kg olabilen Dipturus cinsi üyeleri, cüsseleri bakımından değişiklik gösterirler.

Gerçek keler balıklarının göreceli olarak uzun ve sert burun ve somakları, onlara oldukça üçgen görünüş verir ve bu görünümleri ile daha yuvarlak dış hatlara sahip yumuşak burunlu keler balıkları familyası için bir ayırt etme noktası oluştururlar. Üçüncü gurup, bacak keler (Anacanthobatidae familyası) balıklarından oluşur. Gövde profilleri, Rajidae grubundakilere benzer fakat iki parçaya ayrılan pelvik yüzgeçlerinin anterior loplarının çok ayırt edici özelliklerine de sahiptir. Bu ön kısımları, bu balıklar yiyecek bulmak için somakları ile deniz dibindeki kumları kazdıkları deniz dibinde dolaşırken onlara yardımcı olan açıkça ayak, diz ve baldırları ile bir bacağın şekline benzer. Bacaklı keler balıklarının başka bir özelliği, Rajidae grubunun üyelerinde görülebilen çıkıntıları olmayan göreceli olarak dar bir kuyruğa sahip olmalarıdır.

Dünyadaki Keler Balıkları

Doğu Pasifik Okyanusu'nda bulunmamalarına rağmen, kutuplarda ekvatora kadar uzanan bölgelerde geniş bir küresel dağılımı vardır. Bireysel türlerin gerçek doğal yaşam alanları, oldukça kısıtlı olma eğilimindedir. Örneğin, Kaliforniya keler balıkları (Raja inornata), sadece ABD'nin batısında bulunur. Gerçek keler balıkları, ekvatora daha yakın yerlerde sayıları epeyce artan derin su türleri ile 3000 m kadar derinliklerde bulunabilen diğer familya üyelerinin aksine, sığ sularda yaşarlar.

Kabuklular ile solucanlar dahil hepsi deniz yatağında çoğunlukla omurgasız hayvanlarla beslenirler. Balıklar, genellikle beslenmelerinde diğer keler başlıklarından daha az öne çıkarlar. Diğer vatozlarla kıyaslanırsa, keler balıkları, erkek ve dişilerin ayırt edilmeleri gayet kolaydır çünkü dişilerle karşılaştırılınca yukarıdan bakıldığı zaman, erkeklerin şekilleri, daha uzun bir disk şeklindedir. Erkekler bu diskin üst yüzeyinde çiftleşirken kullandıkları dikenler geliştirme eğilimindir fakat genellikle keler balıkları, iğnelerinde hiç zehir yoktur ve bunun sonucu göreceli olarak savunmasızdırlar.

Gitar Balıkları ve Akrabaları

Gitar balıkları, (Rhinobatidae familyası), diken sırtlılar (Platyrhinidae familyası), için de aynı durumun söz konusu olduğu gibi bir müzikal enstrümanı andıran belirgin bir gövde biçimine sahiptirler. Rhinobatoidea üst familyasının akrabalarında kafa, daha dar ve daha az yuvarlak olup gittikçe incelen bir yapıya sahiptir. Bu yüzden bu balıkların bazıları, dev gitar balıkları (Rhinidae familyası) gibi, takoz/kama balıkları olarak da tasvir edilirler. Bu familyaların akrabaların üyelerinde, gövdelerinin şekli göz önüne alınmaksızın, iki tane göreceli olarak öne çıkmış sırt yüzgeçleri mevcuttur. Bu sırt yüzgeçleri dikkat çekici bir şekilde uzamış gövdeleri boyunca uzanırlar. Bu görünümleri ile de, diğer vatozlardan daha çok testere balıklarına benzeme eğilimindedirler.

Kama/takoz balıkları, suyun dibinde gizlenerek hareketsiz kalmaktan ziyade vakitlerinin daha çoğunu yüzerek harcayan göreceli olarak güçlü kuyruklarıyla genellikle aktif yırtıcı balıklardır. Biraz köpek balıklarına benzemelerine rağmen, diğer keler/rina balıkları ile olan ilişkileri, yüzme esnasında daha belirgin olur. Çünkü onların gövdelerinin kenarına boylu boyunca iliştirilmiş olan geniş göğüs yüzgeçleri, keler/rina balıklarına benzer biçimde hareket ederler. Bütün gitar balıkları, yarı tropikal bölgelerden ekvatora kadar değişen bölgelerdeki sahillerde yaşarlar.

ZD YouTube FLV Player

Kaynakça:
BBC John Dawes

Yazar: Tuncay Bayraktar

Merhabalar 24 Haziran 2016 tarihli bu bilgi verici yazımızı GURBET AYAZ yazarımız Bilgi Ustamız sitemizde, Keler Balıkları ve Gitar Balıkları Nasıl Canlılardır? başlıklı konu hakkında bilgi ve tecrübelerini bizlerle paylaştı kendisine teşekkür ederiz.