Bilgi Ustamız

Panda, memeli sınıfından ve etçiller takımından olmasına rağmen bazı alt türleri günün büyük kısmını bambu yemekle geçiren bir hayvan türüdür. Küçük panda ve Büyük (Dev) Panda olmak üzere iki alt türü bulunur. Küçük pandalar çoğu insan tarafından pek bilinmeyen bir tür olmakla birlikte uzunlukları 1,2 metre kiloları 5 kilo civarında olabilen, görünüş olarak rakuna benzetilen ve bazen kedi gibi davranan bir türdür.

Pandaların Özellikleri

Panda denilince çoğu insanın aklına gelen Dev Pandalar, Ayıgiller familyasının bir üyesidirler. Beyaz postları üzerinde yer yer siyah benekleri olan, tembellikte sınır tanımayan ve nesli tükenme tehlikesi altında olan bir türdür. Aslında etçil sınıflandırma içinde yer almasına rağmen, otçul bir yapıya bürünmüşlerdir. Sıradan bir günlerinin yaklaşık 14 saatini bambu yemekle geçiren bu türe, aynı zamanda “Bambu Ayısı'” da denilmektedir. Bambuya adaptasyon göstermeleri zaman içinde yüzlerinin diğer ayı türlerine göre oldukça yuvarlak bir hale gelmesine sebep olmuştur. Günlük ortalama bambu tüketimleri 12- 40 kilogram arasında değişebilmektedir.

Yetişkin bir dev panda 1,5 metre uzunluğa ve 115 kiloya ulaşabilmektedir. Dünya'nın birçok farklı bölgesindeki hayvanat bahçelerinde yaşamını devam ettiren pandaların doğal nüfusu Çin, Vietnam ve Burma gibi ülkelerde çok kısıtlı bir alandadır. Dikkat çekecek derecede tembel bir yapıya sahip olmaları ve yetişkin memeli yapılarına karşın çok küçük yavrular (100 ile 200 gram civarı) dünyaya getirmeleri türün geleceğini tehlikeye atmıştır. Günün büyük kısmında bambu yemeleri ve yavaş hareket eden yapıları nedeniyle diğer pandalarla sosyalleşmedikleri görülmekte ve yalnız yaşamayı tercih ettikleri varsayılmaktadır. Günümüzde dünya üzerinde yaşayan dev panda sayısının yaklaşık olarak 2 binden biraz daha az olduğu tahmin edilmekle birlikte tür, nesli tükenmekte olan 10 hayvan türü listesinde yer almaktadır. 20. Yüzyılın ikinci yarısından bu yana Çin Halk Cumhuriyeti'nin resmi olmayan ulusal sembollerinden birisi olan dev pandaların neslinin devamı için Çin Halk Cumhuriyeti'nde yüzlerce projeyle türün geleceği kurtarılmaya çalışılmaktadır. Yaşadıkları dağ ortamlarında bambuların tükenmesi ya da insan yaşantısının başlaması tembel ve utangaç yapılarından dolayı ölümlerine neden olmaktadır. Üzerinde araştırma yapılması da oldukça zor olan dev pandaların doğal ortamlarında kış uykusuna yatıp yatmadığı bile bilinmemektedir.

Dünya Doğayı Koruma Vakfı tarafından da nesli korunmaya çalışılan dev panda, aynı zamanda 1961 yılından bu yana vakfın simgesidir. Doğal varlıklarının azalmaları 1970'li yıllarda başlamış ve bambu kaynaklarının azalmasıyla çok sayıda kayıp vermişlerdir. Yaşam süreleri doğal ortamlarında genellikle 20 yıl, hayvanat bahçelerindeyse 30 yıl civarı olan bu canlıların bilinen en uzun yaşayanı, 34 yaşında hayvanat bahçesinde ölen pandalardır.

Doğum konusundaki pasif yapıları nedeniyle de tehlike altında olan bu tür genellikle her doğumda bir yavru meydana getirmekte ve senede bir ya da iki yılda bir çiftleşmektedirler. Çin Halk Cumhuriyeti tarafından belirli şartlar altında dünya üzerinde belli başlı bazı hayvanat bahçelerine verilen pandaların yavrularının ülke tarafından istenme hakkı vardır. Hayvanat bahçelerinde doğmuş olan son yavru Ağustos 2013'te Amerika Birleşik Devletleri'nde dünyaya gelmiştir. Ayrıca Çin Halk Cumhuriyeti tarafından oluşturulan 9 bin kilometre kareyi aşkın bir bölgede dev pandaların türlerini devam ettirebilmeleri için her türlü doğa şartı hazırlanmış ve gerekli çalışmalar yapılmış ve bu alanlar UNESCO Dünya Mirası listelerine alınmıştır. Dünya Doğal Yaşamı Koruma Vakfı tarafından da oldukça destek gören Çin Halk Cumhuriyeti çalışmalarının yanı sıra UNESCO tarafından da dev panda doğal yaşam ve koruma alanı olarak önerilen yüzlerce yer bulunmaktadır.

Bu sevimli hayvan, aynı zamanda Çin ve Japon kültürlerinde kutsal sayılmaktadır. Ayrıca bu sevimli hayvanları korumak ve yaşatmak için 4 Şubat tarihinde Dünya Pandalar Günü etkinliği yapılmakta ve insanlığın dikkati bu konu üzerine çekilmektedir.

Kaynakça:
meydan laorusse

Yazar: Ilham Göl

    





Merhabalar 8 Haziran 2016 tarihli bu bilgi verici yazımızı UĞURCAN ONARAN yazarımız Bilgi Ustamız sitemizde, Dev Pandalar başlıklı konu hakkında bilgi ve tecrübelerini bizlerle paylaştı kendisine teşekkür ederiz.