Bilgi Ustamız

Dünyanın başlangıç noktası olarak tanrı parçacığının genel adı "higgs bozonu" dur. Einstein'ın ortaya koyduğu görelilik teorisi dünyanın büyük patlama denilen olayla başladığını söylüyordu. Zamanla diğer bilim adamları da Einstein' la aynı fikirde birleşip dünyanın büyük patlama ile var olduğunu ve yapılan deneylerle dünyanın yaklaşık olarak 4,5 milyar, evrenin ise 13,7 milyar yıldır var olduğu tespit edilmiştir.

Büyük patlama olayında klasik fizik kuralları dışında bir fiziki kuralın olduğu bilim adamlarınca kabul görmüştür. Fakat büyük patlamanın hemen ardından günümüzdeki fiziki kuralların oluştuğuna inanılıyor. Fizikçiler bu oluşan kuralları arıyorlar. Büyük patlama olduktan sonra atomu oluşturan temel parçacıklar etrafa saçıldı. Bu fizik kurallarını bulmaya çalışan fizikçilere göre ilk çıkan parçacıklar kütlesiz ve saf enerjiliydi. Fakat bilinen başka bir gerçeğe göre de evrende var olan her şeyin bir kütlesi vardır. Asıl soru ne oldu da büyük patlamadan saniyenin trilyonda biri kadar kısa bir zamanda parçacıklar kütle ve enerji kazandılar?

Fizikçiler bu soruya cevap olarak higgs bozonu kavramını ortaya attılar. ''Higgs bozonu'' diye adlandırılan parçacıklarla ilgili teori, 1960’lı yıllarda Edinburgh Üniversitesi fizikçilerinden Peter Higgs tarafından ortaya atıldı. Atomların nasıl kütle kazandığına kafa yoran Peter Higgs, sonunda bozonlarla ilgili teoriyi geliştirdi. Peter Higgs’e göre evren bir çeşit enerjiden doğdu ve bu enerjiye fizikte "Higgs Alanı" dendi. Bu enerji, büyük patlama sonrası ortaya çıkan parçacıklarla etkileşime girdi ve bu etkileşim sonucu ''Higgs bozonu'' diye anılan parçacıklar açığa çıktı. Söz konusu parçacıklar daha sonra maddeye kütle kazandırdı. Bozonlar olmasa ya da farklı bir şekilde ortaya çıksalardı, belki de yıldızlar, gezegenler ve yaşam oluşmayacaktı. Daha sonraları higgs bozonuna halk arasında "Tanrı parçacığı" denildi. Böyle bir parçacık olsa dahi bunu görmek ya da kanıtlamak çok zor, çünkü bu parçacık ortaya çıktığı gibi hemen kayboluyor. Bu da gözlemlenebilmesini neredeyse imkansız bir hale getirebiliyor.

Bozonlar, büyük patlama sonrasında açığa çıktıkları için artık mevcut değillerdi. Bu yüzden bilim adamları büyük patlama olayını laboratuvar kaşullarında canlandırabilmek için çok büyük paralar harcayıp bir düzenek oluşturdular. İlk deney, Avrupa Partiküler Fizik Merkezi’nde 2000 yılında yapıldı. Bilim adamları, ilk kez bozonu görüntülediklerini iddia ettiler. Ancak emin olmak için deneyin tekrardan yapılması gerekiyordu. Diğer deney Temmuz 2005'te yapıldı ve bilim adamları bu deneyde higgs bozonu olma ihtimali bulunan 60 adet parçacık tespit ettiler.

Günümüzde ise higgs bozonunun bulunması için çalışmalar aralıksız devam etmektedir. CERN' den yapılan açıklamalara göre higgs bozonunun varlığı henüz kanıtlanamamış fakat izine çok yaklaşılmıştır. Yapılan diğer açıklamalara göre 2012 yılı bitmeden higgs bozonunun varlığının kanıtlanacağı yönünde. İlk olarak 40 yıl önce varlığı ortaya atılan higgs bozonu, evrenin oluşumunda rolü olan altı parçacağının açıklandığı standart modelin anlaşılmasında büyük önem taşıyor. Higgs bozonu bulunmadan, maddenin neden kütleye sahip olduğunu anlamak mümkün olmayacak.

ZD YouTube FLV Player

Yazar: Birkan GÜRGÖRDÜ

    





Merhabalar 7 Haziran 2016 tarihli bu bilgi verici yazımızı HAMZA KOLAT yazarımız Bilgi Ustamız sitemizde, Higgs Bozonu (Tanrı Parçacığı) Nedir? başlıklı konu hakkında bilgi ve tecrübelerini bizlerle paylaştı kendisine teşekkür ederiz.