Bilgi Ustamız

Aerosol kavramı, kimya literatüründe yer alan bir kavram olmakla birlikte, gaz halde bulunan herhangi bir kütle içerisinde asaltı halde olan katı ve sıvı parçacıkların meydana getirmiş olduğu, ince karışımlara verilen isim olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu şekilde meydana gelen aerosol örnekleri ise, doğada oldukça sık bir şekilde karşılaşılan örnekler arasında yer almaktadır. Öyle ki havadaki bulutlar, yere yakın bölgelerde oluşan sis ile ev ve de sanayilerin bacalarından çıkan dumanlar, aerosol karışımlara verilebilecek en iyi örnekler arasında yer almaktadır. Bulutların içerisinde bulunan küçük su damlacıkları, bacalardan çıkan dumanların içerisinde bulunan katı parçacıklar, bulutların ve dumanların birer aerosol örneği olmasına neden olmaktadır. Bu gibi örneklerin haricinde, içerisinde basınç bulunan bir kap içerisinden püskürtülen maddeler için de aerosol kavramı kullanılabilmektedir. Bu türdeki kaplara ise, “aerosol kabı” adı verilmektedir.

Aerosol kaplarının içerisinde, belirli bir madde ve de basınçlı bir gaz bulunmaktadır. Bu basınçlı gaz, maddeleri dışarıya doğru püskürtmek amacıyla kullanılmaktadır. Örnek vermek gerekirse, mobilya sektöründe kullanılan ve cila atma işine yarayan mobilya cilası ve bu cilayı püskürtmek için basınçlı kabın meydana getirdiği karışım aerosole örnek olarak verilebilmektedir. Aerosol kabının içerisinde bulunan itici gaz, belirli bir basınç altında sıvılaştırılmış olan kloroflorokarbon ya da flüorokarbon bileşiğidir.
Aerosol kaplarının, kendine has belirli bazı özellikleri bulunmaktadır. Bu kaplar, alüminyum veya teneke gibi levhalardan yapılmaktadır. Bu levhalar lehimle birleştirilir. Yine bu levhaların tabanları çukurlaştırılmaktadır. Bunun nedeni ise, kabın basınca dayanıklı olmasını sağlamaktır. Aerosol kaplarının en üzerinde, basıldığı zaman çalışan bir valf, bu valfin altında sarmal yapıda bir yay ve de esnek yapıda bir boru bulunmaktadır. Bu boru, kabın altına kadar uzanmaktadır.

Arosol kaplarının içerisine, öncelikle dışarıya püskürtülmek istenen sıvı madde doldurulmaktadır. Bu işlemin ardından kaba, kapak valf ve de boru takılır. En son olarak ise, basınç altındaki itici gaz, aerosol kabın içerisine doldurulur. Bu itici gaz, aerosol kabın içerisine valf aracılığıyla gönderilir. Basınçlı ve itici özellikteki gazın bir kısmı, kabın içerisinde sıvı hale geçer. Bunun nedeni ise, kapta oluşan basınçtır. Sıvılaşmış gaz ile püskürtülmek istenen madde karışımının en üzerinde, püskürtmeye yetecek kadar itici gaz bulunmaktadır.
Aeorosol kabın içerisinde olan aerosol karışımın, püskürtülmeden önce kabın çalkalanması gereklidir. Bunun nedeni ise, püskürtülmek istenen madde ile itici gazın birbirine karışmasının gerekliliğidir. Kabın üzerindeki düğmeye basıldığı zaman, valf açılır ve de kabın içerisinde bulunan aerosol karışım, basıncın etkisiyle boruda yükselmeye başlamaktadır. Ardından dışarıya, püskürtülmek istenen madde ve itici gaz çıkar. Bu işlemin ardından, aerosol kabın içerisinde bir boşluk meydana gelmektedir. Oluşan bu boşluk, gaz haldeki itici gaz tarafından doldurulur.

Aerosol kaplar, bu şekilde çalışmaktadır. Bu karışım ve de kaplara örnek vermek gerekirse ise karşımıza, deodorantlar, tıraş kremleri, cilalar, sprey boyalar, cam temizleyiciler, böcek ilaçları gibi parfümler gibi ürünler çıkmaktadır.

Yazar: Erdoğan Gül

    





Merhabalar 16 Mayıs 2016 tarihli bu bilgi verici yazımızı ZÜLFİYE ÖZDEN yazarımız Bilgi Ustamız sitemizde, Aerosol Nedir? başlıklı konu hakkında bilgi ve tecrübelerini bizlerle paylaştı kendisine teşekkür ederiz.