Bilgi Ustamız

Aydın Sayılı; dünyada bilim tarihi alanında doktorasını tamamlamayı başaran ilk kişidir. 2 Mayıs 1913 tarihinde İstanbul'da dünyaya gelmiştir. Ailesinin üçüncü çocuğudur. Babasının görevi nedeniyle bazı şehirlerde ve İran'da bulunmak ve farklı şehirlerde okumak zorunda kalmıştır.

İlköğrenimini İstanbul'da ortaöğrenimini de Ankara'da tamamlamıştır. Liseyi bitirdikten sonra dönemin Milli Eğitim Bakanı Reşit Galip Bey, Aydın Sayılı'nın başarılarından dolayı onunla özel olarak ilgilenmiş ve onun bilim tarihi ile ilgilenmesi için yardımcı olmuştur. Aynı yıl içerisinde Milli Eğitim Bakanlığı'nın açmış olduğu yurtdışına öğrenci gönderme sınavında dereceye girmiş ve Harvard Üniversitesi'nde Bilim Tarihi okumaya hak kazandı ve Amerika Birleşik Devletlerine gitmiştir. Başarılarını burada da sürdürmüş ve 1942 yılında Harvard Üniversitesi'nden doktora derecesi almıştır. Almış olduğu bu doktora Dünyada Bilim Tarihi konusunda alınan ilk doktora derecesidir. 1943 yılında doktorasını aldıktan sonra Türkiye'ye dönüş yapmıştır. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nde, Felsefe Bölümünde göreve başlamıştır. 1946 yılında Felsefe Bölümünde, Bilim Tarihi Doçenti olarak atandı. 1952 yılında aynı bölümde Bilim Tarihi Profesörü olma başarısı göstermiştir. 1958 yılında Ordinaryüs Profesör unvanını almıştır. 1974 yılında Felsefe Bölümü Başkanlığına seçilmiştir ve emekli oluncaya kadar bu görevini de başarılı bir şekilde sürdürmüştür.

Aydın Sayılı'nın yapmış olduğu çalışmalardan en önemlisi ve en çok dikkat çekeni, İslam Dünyası Medeniyetlerinin bilime ve dünya devletlerinin gelişimine yapmış olduğu katkıları ortaya koyduğu çalışmalardır. Aydın Sayılı'nın, Dünya'da ses getiren en önemli görüşlerinden biride, İslam Dünyasının namaz saatlerini düzgün ve hatasız belirleyebilmek için astronomiye ihtiyaç duymalarını göz önünde bulundurarak, ilk gözlem evlerinin Müslümanlar tarafından ortaya çıkarıldığı yönündeki görüşüdür. Aydın Sayılı bu görüşünü ispatlayabilmek için İslam Devletlerindeki var olan ve günümüze kadar gelememiş olan pek çok gözlem evi ile ilgili çalışmalar yapmıştır.

Aydın Sayılı, çalışmalarından dolayı ödüllerde almıştır. Bunlardan en önemlileri, 1973 yılında Polonya Hükümetinin verdiği, Copernicus Madalyası, 1977 yılında TÜBİTAK Hizmet Ödülü, 1981 yılında İstanbul Üniversitesi Üstün Hizmet Ödülü, 1980 yılında UNESCO tarafından uluslar arası yazar editör komitesine seçilmiştir, 1990 yılında gene UNESCO tarafından verdiği hizmetlerden ötürü Yaşam Boyu Hizmet Ödülünü almıştır. 15 Ekim 1993 tarihinde Ankara'da hayatını kaybetmiştir. Elde ettiği dünya çapındaki başarılardan dolayı 2009 yılında 5 Türk Lirasının arka yüzüne onun resimleri konulmuştur.

Yazar: Hikmet Akyol

    





Merhabalar 16 Mayıs 2016 tarihli bu bilgi verici yazımızı TUTKU ŞAFAK yazarımız Bilgi Ustamız sitemizde, Ordinaryus Profesör “Aydın Sayılı” Kimdir? başlıklı konu hakkında bilgi ve tecrübelerini bizlerle paylaştı kendisine teşekkür ederiz.