Bilgi Ustamız

Opera, oratoryo, Kantat, vb sahne eserlerinde öykü, konu, ya da eser içerisindeki bir metni şarkı söyler gibi seslendirme biçimine recitative denilmektedir. Opera ile birlikte ortaya çıkan bu vokal tür, Türkçeye, reçitatif olarak geçmiştir.

Reçitatifte, konuşma biçimi iniş ve çıkışın hakim olduğu bir yapıya sahip olduğundan dolayı, müzik ikinci planda kalmaktadır. Tam anlamı ile belirgin bir yapıya sahip olduğu söylenemez. Reçitatifin eser içerisindeki asıl amacı, eserin içerisindeki konu ya da öykünün bağlantılarını müzikal bir form anlayışı içerisinde birbirine bağlamaktır. Reçitatif için tam anlamıyla bir şarkı söyleme biçimi denilemez. Daha çok konuşurcasına söylenen bir form anlayışıdır ancak bu konuşmanın da ezgisel olarak seslendirilmesi biçimidir. Genel anlamı ile belirli bir formu yoktur. Ritim ve ölçü bakımından oldukça esnek bir yapısı bulunmaktadır. Reçitatif; Secco reçitatif ve Accompagnato reçitatif olarak iki türe ayrılmaktadır.

Birinci tür olan Secco reçitatif, kuru eşlik demektir. Adından da anlaşılacağı gibi, bu türde enstrümanlar, eserin kadans, yani kalış bölümünü çalmaktadır. Kalış bölümünde akorları çalan bir klavyeli çalgı ve onun bas partilerini destekleyen viyolonsel, reçitatifi net olarak duymanızı sağlamaktadır.

İkinci tür olan Accompagnato reçitatif, eşlikli anlamına gelmektedir. Bu yapıda ise orkestranın tamamı ya da belirli bir çalgı grubu reçitatife eşlik etmektedir. Birinci türe göre melodinin de hakim olduğu bir yapısı bulunmaktadır.

Eserlerdeki bütünlüğü sağlamak açısından Secco reçitatif 19. yüzyıldan itibaren çok nadir kullanılan bir yapı olmuştur. Eşlikli reçitatif olan Accompagnato ise yeni bir biçime dönüşmeye başlayarak aralarda çalınan değil, sürekli eşlik eden bir form yapısına bürünmeye başlamıştır.

J. S. Bach' ın Mattheus Passion' unda, Debussy' nin Pelleas ve Melisande operasında bu reçitatif türleri bulabileceğiniz güzel örnekler bulunmaktadır.

Yazar: Ömer HOŞNUT

    





Merhabalar 16 Mayıs 2016 tarihli bu bilgi verici yazımızı FATİH ERTUĞRUL yazarımız Bilgi Ustamız sitemizde, Reçitatif(Recitative) Nedir? başlıklı konu hakkında bilgi ve tecrübelerini bizlerle paylaştı kendisine teşekkür ederiz.